Anne karnında 4.haftada başlayan dil oluşumu 10.haftaya kadar gelişimini tamamlar. 4. hafta ağız tabanında 3 tane tomurcuk belirir. Sağ ve sol kök tomurcuklar hızla büyürken ortada birleşirler. Birleşme meydana geldiği zaman (9. ve 10. haftalarda) dil, ağız tabanından ayrılmıştır. Bazı durumlarda üçüncü ortadaki tomurcuk kalınlaşıp sertleştiği için dili serbest bırakmaz. Dilin kendi kendine hareketini kısıtlayan bu bağın adı ‘frenulum’dur. Kısa Frenulum veya Hipertrofik Frenulum tedavisi mümkün olan bir doğum anomalisidir. Ailelerin sıkça rastladığı bir problem olan dil bağı nedir sorusuna detaylı cevapları sunmaya çalışacağımız bu yazıyı okuduktan sonra dil bağı ne demek, dil bağı ameliyatını hangi doktor yapar, zararları ve tedavisi hakkında da bilgi sahibi olabileceksiniz.
Dil Bağı Belirtileri Nelerdir?
Beslenme düzensizliğinden konuşma bozukluğuna kadar belirti veren bu hastalık değişik yaş gruplarında farklı şekilde kendini gösterir. Bebeklerde ve çocuklarda dil altı bağı nasıl anlaşılır ve konuşmaya engel midir diye bakalım. Öncelikle dil bağı nasıl anlaşılır onu açıklayalım. Çocuk, dilini tam olarak dışarı çıkaramaz ve üst damağa değdirmekte zorlanır. Ağız içini temizleyemediği için diş çürümesi ve koku gibi hijyen kaynaklı problemler de tanı konulmasında yardımcı faktörlerdendir. Üç yaşından büyük çocuklardan ‘ r, s, z, t, l ‘ harflerini tekrar etmesi istenir. Dilin ön dişlere temasıyla çıkarılan bu sesleri doğru çıkaramayan çocuklarda dil bağı ihtimali kuvvetlidir. Henüz konuşamayan, dişleri olmayan, komutları yerine getiremeyecek bebeklerde dil bağı nasıl anlaşılır, hangi evrede kendini belli eder diye endişelenmenize gerek yok. Bulguların kolaylığı sayesinde bebeğin durumu erken teşhis edilebilir. Meme emmekte, yutkunmakta ve yutmakta sorun yaşayan bebek ağlayarak ve ısırarak sinyal vermeye başlar. Biberonla sıvı gıda verilmek istendiğinde de bebeğin zorlandığı farkedilir.
Muayenede ışık ve dil basacağı ile bebeklerde dil altı bağı kolayca tespit edilebilir. Ebeveynlerin en çok merak ettiği de dil bağı konuşmaya engel mi sorusudur. Konuşmakta sıkıntı yaşayan çocukların problemi dil bağıyla karıştırılmamalıdır. Konuşamayan çocuk için farklı sebepler aranmalıdır. Ankiloglossi olan çocuk konuşabilir. Fakat bazı harflerin seslerini yanlış çıkardığı artikülasyon (sesletim bozukluğu) sorunu vardır. Bebeklerde ve çocuklarda dil altı bağı zararları nelerdir ve sonuçları hakkında da bilgi verelim. Bebeklerde dil bağı emme ve yutkunma sorunu nedeniyle kilo kaybıyla birlikte büyümeyi geciktirebilir. Her iki yaş grubunda da yutma sorunları nedeniyle iştahsızlık ortaya çıkar. Çocuklarda ağız temizliği yapılamadığı için dişler sağlıklı gelişmez, diş iltihapları ve çürükler meydana gelir. Dondurma yemekte ve üflemeli müzik aletleri kullanmakta zorlanırlar. Çene gelişiminde ilkokul çağına kadar kendini belli etmeyen anomaliler şekillenir. Ankiloglossi sebebiyle normal konuşamayan çocuklarda sosyal ve psikolojik sorunlar görülür.
Bebeklerde Dil Bağı Tedavisi
Dilin ağız tabanına bağlandığı frenulum isimli kas dokusundan ayrılmasıyla tedavi mümkündür. Küçük ve kısa süreli bir müdahaledir. Dil bağı ameliyatı çocukların korku yaşamaması için istenirse genel anesteziyle yapılabilir. Kısa süreli kanama olma ihtimali vardır. Ağrısı yoğun değildir. Ortalama iki saat içerisinde çocuğun dil işlevleri normale döner. Lokal anesteziyle uygulanan işlemden hemen sonra yeme içme başlayabilir. Geniş ya da büyük frenulum söz konusu olduğunda dikiş atılması gerekebilir. Dil bağı ameliyatı sonrası dikişler iyileşene kadar çocuklar sıvı gıdalarla beslenir. Sert ya da sıcak gıdalar birkaç gün yenmemelidir.
Bu anomaliyle doğan bebeklerde dil bağı ne zaman kesilmeli sorusu ailelerin en çok tedirgin oldukları konu. Bebeğin anne sütünü sağlıklı şekilde alabilmesi son derece önemlidir. Yenidoğan bebeklerde Ankiloglossi tespiti halinde en kısa zamanda müdahale edilmesi gerekir. Frenulum yapısının en ince olduğu bu dönemde işlem daha rahat uygulanır. Bebeklerde dil bağı ameliyatı lokal anesteziyle halledilebilir ve hemen sonrasında bebek anne sütü almaya başlayabilir. Dil bağının teşhisi için operatör unvanındaki Kulak Burun Boğaz doktorlarına gidilmelidir. Duruma göre Çocuk Cerrahisi uzmanları operasyonu gerçekleştirebilir.
